Zmiany w ustawie Prawo wodne
Zmian w prawie wodnym w stosunku do przepisów obowiązujących przed 1 stycznia 2018 roku jest wiele, m.in. zmiana zakresu korzystania z miejsc do kąpieli (wzrost liczby kąpielisk), wyodrębnienie zlewni w ramach podziału zasobów wodnych czy nowelizacja przepisów dotyczących kar.
Nowością jest wprowadzenie ocen wodnoprawnych w ramach zgód wodnoprawnych (w szeregu z pozwoleniami i zgłoszeniami wodnoprawnymi). Jest to decyzja administracyjna, odrębna od dotychczasowych decyzji związanych z korzystaniem ze środowiska, której uzyskanie będzie wymagane przed przystąpieniem do realizacji niektórych przedsięwzięć, mogących oddziaływać na środowisko wodne.
Uzyskanie oceny wodnoprawnej nie będzie wymagane dla przedsięwzięć dla których wydano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Brak jest w chwili obecnej rozporządzenia wykonawczego, charakteryzującego takie przedsięwzięcia bądź przedstawiającego ich listę.
Wydanie oceny wodnoprawnej będzie wymagało opłaty w kwocie 868 zł. Wprowadzone przepisy mają na celu pełne wdrożenie do polskiego porządku prawnego Ramowej Dyrektywy Wodnej. Przepisy prawa wodnego wprowadzają ponadto opłatę „za utraconą wodę”. Opłata ta dotyczy dużych nieruchomości, których powierzchnia w 70 proc. zostaje trwale zabudowana, uszczelniona. W przypadku gdy nieruchomość wyposażona będzie w instalacje pozwalające na retencję wody, to stawka opłaty może być nawet dziesięciokrotnie niższa.
Wpływ na „Kowalskiego”
To, co powinien wiedzieć przysłowiowy Kowalski, a co wpływie również na sposób załatwienia przez niego danej sprawy, to fakt, iż kompetencje starostw powiatowych oraz zarządów melioracji wodnych przejęły w większości PGW Wody Polskie.
W przypadku chęci zaczerpnięcia informacji na temat szeroko rozumianej gospodarki wodnej bądź uzyskania decyzji administracyjnej w ramach zgody wodnoprawnej należy udać się do najbliższej siedziby Wód Polskich. To duże ułatwienie dla osób, które na co dzień nie mają styczności z tego typu tematyką. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie w imieniu Skarbu Państwa pełni tym samym rolę gospodarza na wszystkich wodach publicznych.
Ważną kwestią jest brak obowiązku uzyskiwania nowych pozwoleń wodnoprawnych w miejsce pozwoleń wydanych na podstawie przepisów obowiązujących przed 1 stycznia 2018r. Pozwolenia wodnoprawne wydane na gruncie dotychczasowych przepisów zachowają moc także po wejściu w życie nowego Prawa wodnego z paroma wyjątkami.
Kolejną istotną zmianą jest fakt, iż organy administracji publicznej, instytuty badawcze, a także zakłady oraz właściciele urządzeń wodnych zostali zobowiązani do przekazywania informacji na temat zasobów wodnych. Dane trzeba będzie przekazywać do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie w odpowiedzi na zawiadomienie lub wezwanie.
Kontrowersyjne zapisy
Nowa ustawa prawo wodne to również szereg kontrowersji i nowych opłat dla przedsiębiorców oraz osób fizycznych korzystających z wód. Ustawodawca wprowadził opłaty stałe i zmienne za usługi wodne, m. in. za pobór wód podziemnych i powierzchniowych czy wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi.
W pewnym zakresie zastąpiły one opłaty za korzystanie ze środowiska, z których sporządzało się roczne wykazy do 31 marca każdego roku, zgodnie z Prawem ochrony środowiska.
Prawo wodne wprowadziło również zapis w art. 36 ust. 4 głoszący, że to Wody Polskie mają zaopatrywać przedsiębiorstwa wykorzystujące wodę w potrzebny sprzęt pomiarowy, co ma mieć miejsce do 2021r. Ponadto, nowe prawo wymaga, aby przyrządy posiadały certyfikat wydany przez Główny Urząd Miar.
Spośród opłat nałożonych przez nowe Prawo wodne sporo emocji wzbudza ta za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej, nazywana potocznie „podatkiem od deszczu”. Ograniczenie zdolności nieruchomości o powierzchni powyżej 3500 m kw. do wchłaniania i gromadzenia wody poprzez jej zabudowę w 70% powierzchni wiązać się będzie w pewnych przypadkach z nałożeniem przez wójta/burmistrza/prezydenta miasta opłaty.
Zapłacimy zatem za posesje, które w dużej mierze zostały pokryte np. asfaltem – parkingi, place manewrowe, składowiska. Co również istotne, regulacja dotyczy wyłącznie obszarów nieujętych w systemy kanalizacji otwartej lub zamkniętej, mimo, iż brak w prawie wodnym jasnej definicji takich systemów.
Przepisy prawa wodnego pozwalają spełnić Polsce ostatni z tzw. warunków ex ante, czyli warunek wstępny pozwalający odblokować 3,5 mld euro z funduszy unijnych na inwestycje związane w gospodarką wodną, w tym przeciwpowodziową.
Nowelizacje ustawy
O kolejnych zmianach w nowie prawie wodnym, które weszły w życie w 2018 roku piszę w oddzielnym artykule Zmiany w ustawie prawo wodne w 2018 roku.
Kolejna nowelizacja ustawy Prawo wodne miała miejsce 23 listopada 2019 roku – więcej informacji o ustawie w kontekście pozwoleń i zgłoszeń wodnoprawnych zamieściłem w artykule Zmiany w ustawie Prawo wodne w kontekście pozwoleń i zgłoszeń wodnoprawnych w 2019 roku